आई दे..

मन:पूर्वक...
प्रा. डॉ . संतोष कुलकर्णी, चैत्रबन , श्याम सोसायटी, येरमेनगरजवळ, उदगीर जि. लातूर ४१३ ५१७ दूरभाष : ०२३८५-२५८०४६ (नि) २५८७५६ (का) भ्रमणध्वनी ९४२२६५७८५०

धन्यवाद.
छोट्या बहरबाबत माझीही काही मते आहेत. (संदर्भ : गझलसागर प्रतिष्ठानच्या वाई संमेलनाच्या स्मरणिकेत माझा दीर्घ लेख). आपल्या मताशी मी सहमत होवू शकतो. तथापि, - कॄपया -
१. नेमक्या कोणत्या मर्यादा येतात ? - व-
२. प्रस्तुत गझलेत त्या कोणत्या प्रकारे दिसून येतात ?
 - यांबाबत खुलासा करावा, म्हणजे (पूर्ण ) चर्चा होईल. मला मार्गदर्शनही होईल.
कॄपया, प्रतिसाद द्यावा. पुनश्च धन्यवाद.
प्रा. डॉ . संतोष कुलकर्णी, चैत्रबन , श्याम सोसायटी, येरमेनगरजवळ, उदगीर जि. लातूर ४१३ ५१७ दूरभाष : ०२३८५-२५८०४६ (नि) २५८७५६ (का) भ्रमणध्वनी ९४२२६५७८५०

मनःपूर्वक ....!
प्रा. डॉ . संतोष कुलकर्णी, चैत्रबन , श्याम सोसायटी, येरमेनगरजवळ, उदगीर जि. लातूर ४१३ ५१७ दूरभाष : ०२३८५-२५८०४६ (नि) २५८७५६ (का) भ्रमणध्वनी ९४२२६५७८५०

'आया' हे यमक का खटकले कळले नाही. मला अभिप्रेत असलेला 'आया'चा अर्थ - मुलांचा सांभाळ करण्यासाठी (श्रीमंत कुटुंबात, संगोपन करण्यासाठी वेळ मिळत नाही म्हणून !) पगारी बाई ठेवतात. तसेच, शुश्रुषा करण्यासाठीही - तिला आया म्हणतात - असा आहे. म्हणूनच ...'काहीही कर (पण) माया दे ' असे (नियतीकडे) आर्जव .
प्रा. डॉ . संतोष कुलकर्णी, चैत्रबन , श्याम सोसायटी, येरमेनगरजवळ, उदगीर जि. लातूर ४१३ ५१७ दूरभाष : ०२३८५-२५८०४६ (नि) २५८७५६ (का) भ्रमणध्वनी ९४२२६५७८५०

अशातली आपली मते बरीच पूर्वग्रहदूषित असल्याचे जाणवते....थोडीफार व्यक्तिसापेक्षही...
तेही चालेल... पण, गझलरचनेबाबत आपले मत तसे असेल तर आपल्या विचाराबाबत आदर बाळगणार्‍या माझ्यासारख्याच्या हा चिंतेचा विषय आहे. धन्यवाद.
 
प्रा. डॉ . संतोष कुलकर्णी, चैत्रबन , श्याम सोसायटी, येरमेनगरजवळ, उदगीर जि. लातूर ४१३ ५१७ दूरभाष : ०२३८५-२५८०४६ (नि) २५८७५६ (का) भ्रमणध्वनी ९४२२६५७८५०

आपणाकडून हेच अपेक्षित आहे. मात्र (ठराविक )गझलेला प्रतिसाद देताना नेमका प्रतिसाद दिला तर काय म्हणायचे आहे, हे कळते. स्पष्ट लिहून मोकळे व्हावे. सर्वसाधारण प्रतिसाद देवून (वेधक शीर्षकासह) काहीच मिळत नाही.
चिंतनशीलतेबद्दल बोलायचे तर कुणी आपणहून तो अधिकार स्वत:कडे घेवू नये. आपण सगळेच मराठी गझल लिहितो. आपल्या चिंतेचा विषय माझ्याही चिंतनाचा विषय आहे. (एवढ्यापुरते एकमत झाले तरी पुरे).  मात्र हा नियम सगळ्यांना सर्ववेळी साऱखा लागू करणे आपल्या प्रामाणिक चिंतनाचे द्योतक असते. 
 
प्रा. डॉ . संतोष कुलकर्णी, चैत्रबन , श्याम सोसायटी, येरमेनगरजवळ, उदगीर जि. लातूर ४१३ ५१७ दूरभाष : ०२३८५-२५८०४६ (नि) २५८७५६ (का) भ्रमणध्वनी ९४२२६५७८५०

मला आश्चर्य याचे वाटते की, आपण सर्वच जण याच पिढीचे (स्थितीशील ?) कवी असताना दुसर्‍या कुठल्या तरी पिढीचे असल्याप्रमाणे आपण (काही जण) का बोलतात, वागतात. सुरेश भटांच्याच मतांचा आधार घ्यायचा तर ते असेही नेहमी म्हणत "...कुणीही संपूर्ण नाही..."
लघुवृत्तासंबंधी माझेही मत काय आहे, हे आपणही वाचले आहे (आपल्या लक्षात असेल तर वाई संमेलनानिमित्ताने स्मरणिकेतील माझ्या लेखाबद्दल आपण समाधान व्यक्त केले होते). खास प्रयत्न / प्रयोग करण्याच्या ईर्षेने लघुवृत्तात अट्टाहासाने ओढूनताणून लिहिणे आणि अंतरोर्मीतून उमटलेले (कोणतेही ) वृत्त यात फरक आहे. पण मग माझे ते अंतरोर्मीतून आणि तुझे ते असे तसे, असे कसे ? हेच माझे म्हणणे.
असो बाकी. अधिक शाब्दिक घोळ आपण आपल्यातच घालून गुंतून जावू नये. जे आपल्या अगोदरच्या गझलकारांच्या पिढीने केले, ते आपल्यात होवू नये - या इच्छेखातर मी इथे थांबतो आहे. एवढ्यावरही इच्छा असेल तर आपण तेही करूच, पण आपापल्या पातळीवर.
माझी अजूनही एक विनंती मात्र आपणास निश्चितपणे असेल ती ही की, एखाद्या गझलेला प्रतिसाद देताना ती गझल कशी आहे हे स्पष्टपणे सांगावे - दोष असतील तर तेही हळुवारपणे सांगता येतात. गझल / कविता आपल्या मताप्रमाणे सुधारायची असेल तर आपले मत नि:संदिग्धपणे मार्गदर्शक पद्धतीने  नोंदवावे.
प्रा. डॉ . संतोष कुलकर्णी, चैत्रबन , श्याम सोसायटी, येरमेनगरजवळ, उदगीर जि. लातूर ४१३ ५१७ दूरभाष : ०२३८५-२५८०४६ (नि) २५८७५६ (का) भ्रमणध्वनी ९४२२६५७८५०

मीही मागच्याच प्रतिसादात संपवली. आपणही मराठीच कवी आहात. धन्यवाद.
प्रा. डॉ . संतोष कुलकर्णी, चैत्रबन , श्याम सोसायटी, येरमेनगरजवळ, उदगीर जि. लातूर ४१३ ५१७ दूरभाष : ०२३८५-२५८०४६ (नि) २५८७५६ (का) भ्रमणध्वनी ९४२२६५७८५०